ناصر تکمیل همایون؛ محمد ترکمان؛ حسن حضرتی؛ نوراله قیصری
دوره 4، شماره 14 ، دی 1381، ، صفحه 253-288
چکیده
جوامع و تمدنها همچون دیگر ارگانیسمهای زنده دارای حیات، بلوغ و تکامل، اضمحلال و زوال میباشند. دستاورد این فرایند، تحول، دگرگونی و تطور در عرصههای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است که در یک ...
بیشتر
جوامع و تمدنها همچون دیگر ارگانیسمهای زنده دارای حیات، بلوغ و تکامل، اضمحلال و زوال میباشند. دستاورد این فرایند، تحول، دگرگونی و تطور در عرصههای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است که در یک روند تکاملی و انباشتگی فرهنگ، تمدن و هویت آن جامعه را میسازد آن بخش از وقایع، تحولات و رخدادهای سیاسی، اجتماعی فرهنگی که توسط مورخان ثبت و ضبط میگردد بهعنوان دادههای تاریخی منبع بسیار غنی برای کسب شناخت از گذشته هویت آن جامعه محسوب میگردد. مشروط بر آنکه حقایق تاریخی و وقایع و رخدادها با دقت نظر و به دور از اعمال فشارها یا قضاوتهای ارزشی جهتدار ثبت و انعکاس یافته باشند. از همین جا است که در علم تاریخ نقش و جایگاه تاریخنگاران، نگاه و منظری که آنها به تاریخ نگریستهاند و نیات و انگیزههایی که آن را تشویق یا وادار به تاریخنگاری کرده است با اهمیت تلقی میشود. بهعلاوه از آنجا که موضوع علم تاریخ انسان است و انسان نیز خالق تاریخ میباشد، بر پیچیدگی موضوع افزوده است. اما با همه این حساسیتها و نکاتی که بیان شد، تاریخ را میتوان بهعنوان متن یا منبع بسیار غنی دانست که منش، شخصیت و هویت ملی و جمعی یک ملت و جامعه را در درون خود نهفته دارد. به همین دلیل هر ملتی برای درک و شناخت دقیق از گذشته و هویت تاریخی خود ناگزیر از مراجعه به تاریخ و متون تاریخی و تحلیل روشمند منابع تاریخی میباشد.
با توجه به اهمیت تاریخ و تاریخنگاری در شکلدهی به هویت ملی و نسبتی که میان این دو مقوله وجود دارد، در این میزگرد به بررسی این موضوع پرداخته شده است. اینکه تاریخنگاری چیست و تاریخنگاران چه کسانی هستند، نسبت و رابطه میان تاریخنگاران و هویت چیست؟ نگاه تاریخنگاران به مقوله هویت ایرانی چگونه بوده است؟ جریانهای تاریخنگاری در ایران کدام است؟ و این جریانها هویت ایرانی را چگونه تحلیل و بررسی کردهاند؟ ازجمله سؤالهایی هستند که در این میزگرد مطرح و مورد بررسی قرارگرفتهاند.
شرکت کنندگان در این میزگرد عبارتند از: دکتر ناصر تکمیل همایون استاد دانشگاه و عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و مدیر واحد تاریخ و جامعهشناسی دفتر پژوهشهای فرهنگی، محمد ترکمان پژوهشگر و مؤلف آثاری در تاریخ معاصر ایران و آقای حضرتی دانشجوی دکتری رشته تاریخ دانشگاه تهران و عضو هیأت علمی پژوهشکده امامخمینی(ره) به همراه دکتر نوراله قیصری اجرای میزگرد را به عهده داشتهاند.